Ik ben niet zo thuis in het media-circuit, maar ik vind het wel intrigerend hoe zo'n Michiel Dijkstra daar een platform krijgt bij Elsevier. Aan iedere regel zit wel een "smaakje" dat haaks staat op neutrale berichtgeving en de klepel ontbreek volledig. Nu heeft Elsevier zelf de kleur van liberaal rechts en spreekt zogezegd het kapitaal aan en zal zo toch minstens die groep niet tegen de haren in willen strijken. Pim Fortuin kon zich hier destijds goed manifesteren door columns die voor een belangrijk deel anti-bureaucratisch waren, maar echte bankenkritiek en anti-institutionalisering kan ik me niet goed herinneren.
Van dit soort artikels heeft het gewemeld in het verleden, maar het is misschien toch goed om er eens met de luizenkam doorheen te gaan om te kijken hoe zo'n betoog wordt opgebouwd en hoe de lezer psychologisch wordt bewerkt. Dan blijkt dat je er met een luizenkam helemaal niet doorkomt en dat kaalscheren de enige oplossing is : in de prullenbak dus. Met de luizenkam kom ik niet verder dan de eerste alinea van de eerste paragraaf om te weten dat ik bedonderd wordt en dat het volledig geen zin heeft om verder te lezen. Voila :
Bitcoin, hoe gaat het daar eigenlijk mee?
Dit klinkt misschien positief belangstellend, maar gelijkertijd suggereert Michiel dat hij al een tijdje niets meer van Bitcoin heeft gehoord. Hij doet net of hij een beetje verbaasd is dat hij zelf niet weet hoe het er mee gaat. De gemiddelde lezer weet dat natuurlijk ook niet dus zo neemt hij de lezer mee en stelt vast dat het best wel stil is en dat is alvast niet veelbelovend.
De internetvaluta vormde een jaar geleden het middelpunt van een rage.
Michiel confronteert ons hier met een definitie : Bitcoin WAS een rage. Hij gaat dat natuurlijk niet bewijzen. Als hij het zo zegt dan was dat gewoon zo. Er is echter weinig positiefs uit het woord rage te halen. Als zodanig is het altijd iets van voorbijgaande aard. Het fenomeen zelf hoeft niet voorbij te gaan, maar een rage van een jaar geleden is altijd voorbij. Door het woord rage te gebruiken is Michiel heel suggestief : Het waren veel mensen die eraan meededen en het is voorbij. Beiden zijn niet waar, maar de lezer heeft het maar te slikken.
De technologie erachter zou banken overbodig maken en het financiële systeem democratiseren.
Er is zoveel positiefs over Bitcoin te melden maar dit is de korte keuze van Michiel. Opsommen is het moment bij uitstek om de lezer te manipuleren, doordat je zaken in jouw volgorde kunt presenteren, maar vooral kunt weglaten. Omgekeerd kun je zo ook goed zien hoe Michiel dat doet. Hij suggereert dat hij Bitcoin karakteristieken opsomt maar dat doet hij niet. Hij noemt heel vaag één aspect van Bitcoin "De technologie erachter". Dat is Michiels eerste en enige keuze terwijl hij daar in het hele artikel verder niet meer over rept.
De technologie erachter zou banken overbodig maken en het financiële systeem democratiseren.
Nu volgt wel een opsomming van een tweetal gesuggereerde effecten van dat ene aspect. Als de "overbodigheid van banken" een belofte is van de technologie in hoeverre is er op dat punt ten opzichte van vorig jaar iets veranderd ? Niets toch ? Maar door het woordje "zou" (=toen leek het erop) te gebruiken suggereer je dat wel. Voor mij laat het ook zien dat Michiel zich daar verder niet in verdiept heeft. Maakt die technologie banken nu overbodig of niet ? Laat maar Michiel ....
De technologie erachter zou banken overbodig maken en het financiële systeem democratiseren.
Fijn (vanuit het perspectief van iemand die op dit punt nog in Bitcoin zou willen geloven) dat Michiel dit punt noemt want hiermee tempert hij zijn willekeur. Hij suggereert nu immers dat het financiële systeem niet democratisch is. Dat hij niet geloofd dat Bitcoin daar iets aan kan veranderen geldt natuurlijk net zo als bij voor het vorige punt door het woordje "zou".
Het heeft natuurlijk geen zin om vanaf dit punt verder te gaan. Als je je verheft van het stofkam-niveau tot artikel-niveau zie je dat Bitcoin weer even in het nieuws komt, in een cocon wordt gewikkeld en vertrapt. Ik schat dat een groot deel van de lezers zo weer even is gehersenspoeld. Totdat je je er een keer zelf een beetje in hebt verdiept. Dan moet je toch zien dat hier op zijn minst de klepel ontbreekt.